عمل چشم از چند سالگی شروع میشود؟ لیزیک چشم، روش جراحی با هدف اصلاح عیوب بینایی است، اما برای همه افراد مناسب نیست. سن بیمار در انجام این عمل نقش مهمی دارد.
به طور کلی، عمل لیزیک برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمی شود. بهترین سن برای انجام این عمل بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی است که در این بازه، نتایج مطلوب تری حاصل خواهد شد. البته در موارد استثنایی، ممکن است عمل جراحی با لیزر برای کودکان نیز انجام شود.
فهرست مطالب
سن مناسب برای عمل لیزیک چشم
عمل چشم در چند سالگی انجام می گیرد؟ انتخاب زمان مناسب برای انجام این جراحی تأثیر مستقیمی بر نتایج رضایت بخش و کاهش خطرات احتمالی دارد. بر اساس توصیه های متخصصان چشم پزشکی، سن ایده‌آل برای انجام عمل لیزیک در بازه ۲۵ تا ۴۰ سالگی قرار دارد.
دلیل این امر آن است که در اکثر افراد، شماره چشم تا سن ۲۵ سالگی تثبیت شده و تغییرات انکساری قرنیه به حداقل می رسد. ثبات نسخه عینک یا لنز تماسی یکی از مهم ترین معیارهایی است که نشان می دهد عمل چشم در چند سالگی انجام بگیرد.
در حالی که حداقل سن توصیه شده برای لیزیک ۱۸ سالگی است اما انجام این جراحی در سنین پایین تر پیشنهاد نمی شود. این به این علت است که رشد چشم و تغییرات بینایی ممکن است همچنان ادامه داشته باشد. از طرف دیگر، پس از ۴۰ سالگی، برخی افراد دچار پیرچشمی (Presbyopia) می شوند که نیاز آنها به عینک مطالعه را ایجاد می کند.
بدون تردید، انجام معاینات کامل توسط چشم پزشک پیش از تصمیم‌گیری برای عمل لیزیک ضروری است.
عمل چشم از چند سالگی شروع می شود؟
لیزیک (LASIK) جزو روش های جراحی ریفراکتیو است که با استفاده از لیزر اگزایمر یا لیزر فمتوسکند به اصلاح عیوب انکساری شامل مایوپی (نزدیک‌بینی)، هایپروپی (دوربینی) و آستیگماتیسم می پردازد. متخصصان افتالمولوژی، تاکید دارند که حداقل سن مناسب برای انجام جراحی لیزیک ۱۸ تا ۲۱ سالگی است.
علت این محدودیت، تکامل و پایداری بیومکانیکی قرنیه در این سنین است. در افراد کمتر از ۱۸ سال، روند رشد چشم و تغییرات قدرت انکساری قرنیه ممکن است هنوز ادامه داشته باشد که منجر به نوسانات در شماره عینک (ریفراکشن) و کاهش اثربخشی جراحی خواهد شد.
علاوه بر فاکتور سنی، انجام این عمل نیازمند ثبات حداقل یک ساله در نسخه عینک یا لنز تماسی است. افرادی که همچنان دچار پیشرفت مایوپی یا تغییرات ریفرکتیو مداوم هستند، کاندیدای مناسبی برای جراحی لیزیک محسوب نمی شوند. توصیه می شود که ارزیابی های دقیق از جمله توپوگرافی قرنیه، پاکی متری و بررسی ضخامت قرنیه توسط متخصص قرنیه و جراحی عیوب انکساری پیش از تصمیم‌گیری برای انجام این عمل انجام شود.
حداکثر سن برای عمل لیزیک چشم
برخلاف محدودیت سنی حداقلی برای جراحی لیزیک که ۱۸ تا ۲۱ سالگی در نظر گرفته می شود، محدودیت سنی حداکثری مشخصی برای این جراحی وجود ندارد. انجام این عمل در سنین بالاتر، مشروط به سلامت ساختاری قرنیه و عدم وجود بیماری های چشمی همراه مانند کاتاراکت (آب مروارید)، گلوکوم (آب سیاه) یا دژنراسیون ماکولا است.
اگرچه بازه سنی ایده‌آل برای جراحی لیزیک بین ۱۸ تا ۴۰ سالگی تعریف شده است، افراد بالای ۶۰ سال نیز در صورت داشتن پایداری ریفرکتیو، عدم بیماری های سطح قدامی چشم، عملکرد طبیعی غدد میبومیان و اشک کافی، تحت این جراحی قرار می گیرند. از این رو، تصمیم‌گیری نهایی برای انجام عمل، وابسته به ارزیابی های کامل چشم پزشکی است.
کاندید های مناسب برای عمل لیزیک چشم
عمل چشم در چند سالگی نتیجه بخش است؟ چه کسانی بهترین کاندیدا برای جراحی لیزیک هستند؟
سن بالای ۲۱ سال چون تا این سن تغییرات ریفرکتیو چشم به پایداری نسبی رسیده است.
داشتن سلامت عمومی و چشمی مناسب، بدون بیماری هایی مانند کراتوکونوس، گلوکوم، یا کاتاراکت.
ثبات حداقل یک ساله در شماره چشم، بلاخص برای اصلاح مایوپی (نزدیک بینی)، هایپروپی (دوربینی) و آستیگماتیسم.
عیوب انکساری در محدوده متوسط. به این علت که موارد شدید ممکن است به روش های جایگزین مانند PRK یا کاشت لنز داخل چشمی (ICL) نیاز داشته باشند.
ارزیابی کامل پیش از جراحی، شامل توپوگرافی قرنیه، ضخامت قرنیه (پاکی متری) و بررسی لایه اشکی برای تأیید کاندیداتوری ضروری است.
در چه سنی عوارض عمل لیزیک چشم بیشتر میشود؟
اینکه عمل چشم در چند سالگی شروع شود، اهمیت بسیار زیادی دارد چون سن مناسب، احتمال عوارض جانبی را کمتر می کند. با وجود اینکه، عوارض احتمالی عمل لیزیک در هر سنی رخ می دهند، اما برخی از آنها در سنین بالاتر شایع تر هستند. این موضوع با تغییرات طبیعی در فرایند پیرچشمی (Presbyopia) و تغییرات بیومکانیکی قرنیه در افراد مسن ارتبط دارد.
عوارض مرتبط با سن
در سنین بالاتر، احتمال بازگشت تدریجی عیوب انکساری به خاطر تغییرات ساختاری چشم افزایش قابل توجهی پیدا می کند. این وضعیت به خصوص در افراد بالای ۴۰ تا ۵۰ سال بیشتر مشاهده می شود.
با گذشت زمان، تغییرات طبیعی در عدسی و قرنیه چشم مشاهده می گردد که ممکن است موجب نیاز به اصلاح مجدد بینایی شود. این تغییرات شاید مستقل از لیزیک باشند، اما تأثیر آنها در افراد مسن محسوس تر است.
در برخی موارد، تغییرات در عضلات چشمی پس از لیزیک منجر به دوبینی می شود که این عارضه ممکن است در هر سنی بروز کند اما در افراد مسن تر احتمال آن بیشتر است.
حتی پس از جراحی موفق در سنین بالا، برخی افراد ممکن است برای مطالعه یا رانندگی در شب به عینک نیاز داشته باشند.
عوارض عمومی و غیر مرتبط با سن
ضمن اینکه بسیار مهم است که به موضوع عمل چشم از چند سالگی شروع شود، توجه زیادی گردد؛ عوارض شایعی مانند خشکی چشم و تاری دید موقت مستقل از سن هستند. البته، این عارضه ها در بیشتر موارد پس از چند هفته یا ماه برطرف می شوند.
سن مناسب برای عمل چشم جهت برداشتن عینک
عمل چشم از چند سالگی شروع میشود؟ عمل لیزیک و لازک در بازه سنی ۱۸ تا ۵۵ سالگی امکانپذیر است. به منظور دستیابی به نتایج پایدار و جلوگیری از بازگشت نمره چشم پس از عمل، لازم است که نمره چشم حداقل به مدت ۶ ماه ثابت بماند.
در سنین بالاتر از ۵۵ سال، به علت افزایش احتمال ابتلا به بیماری هایی مانند پیرچشمی (Presbyopia)، آب مروارید (Cataract) و تغییرات طبیعی عدسی چشم، گزینه های دیگری مانند کاشت لنز داخل چشمی (ICL) یا جراحی های عدسی شاید مناسب تر باشند. اینکه عمل چشم در چند سالگی باشد، مشروط بر این است که ثبات نمره چشم تأیید شده و فرد از سلامت چشمی کافی برخوردار باشد.
مهم: تحقیقات پزشکی نشان می دهند که حداقل سن مناسب برای عمل لیزیک چشم ۱۸ سال است. در این سن، ساختار قرنیه تا حد زیادی تکامل یافته است. حداکثر سن توصیه شده نیز ۵۵ سال است.
اهمیت شرایط سنی برای عمل لیزیک و لازک چشم
چرا توجه به اینکه عمل چشم در چند سالگی انجام شود، اهمیت زیادی دارد؟ شرایط سنی در جراحی های لیزیک (LASIK) و لازک (LASEK) بر اساس چندین عامل کلیدی تعیین می شود:
نمره چشم مناسب برای جراحی
افرادی که دچار عیوب انکساری شدید یا ناپایدار هستند، به هیچ وجه کاندیدای مناسبی برای این عمل نخواهند بود. سن مناسب به جهت تثبیت نمره چشم مهم است.
توقف تغییرات و ثبات نمره چشم
برای موفقیت جراحی و جلوگیری از بازگشت عیب انکساری، باید نمره چشم حداقل ۶ ماه تا یک سال ثابت مانده باشد. این پایداری غالبا در سنین ۱۸ تا ۲۱ سالگی حاصل می شود.
عدم وجود پیر چشمی (Presbyopia)
در سنین ۴۰ سال به بعد احتمال پیرچشمی زیاد است.
عمل لیزیک چشم در ۴۰ سالگی
عمل چشم در چند سالگی راضی کننده است؟ آیا لیزیک چشم در ۴۰ سالگی امکان پذیر است یا خیر؟ علی رغم اینکه بهترین سن برای انجام عمل لیزیک چشم قبل از ۲۵ سالگی در نظر گرفته می شود، اما انجام این جراحی در ۴۰ سالگی و حتی پس از آن نیز ممکن خواهد بود. پیش تر نیز اشاره نمودیم که سن به تنهایی مانعی برای انجام لیزیک محسوب نمی شود بلکه وضعیت سلامت چشم و ثبات نمره چشم نقش تعیین‌کننده ای در این تصمیم دارند.
نکات مهم در انجام لیزیک در ۴۰ سالگی:
به طور متوسط، پیرچشمی از ۴۰ سالگی آغاز می شود و ممکن است نیاز به عینک مطالعه را پس از جراحی ایجاد کند. اما این فرایند در همه افراد به شکل یکسان رخ نمی دهد.
اگر در بررسی های پیش از جراحی، سلامت قرنیه، ضخامت آن و کیفیت لایه اشکی تایید شود، می‌توان لیزیک را انجام داد.
مانند هر متقاضی لیزیک، افراد ۴۰ سال به بالا نیز باید حداقل ۶ ماه تا یک سال ثبات نمره چشم داشته باشند.
سن عمل چشم آستیگمات
سن مناسب برای عمل لیزیک در افراد مبتلا به آستیگماتیسم، بازه سنی ۱۸ تا ۵۵ سالگی است. در این سنین، چشم ها کاملا رشد کرده اند و در صورتی که قرنیه ضخامت کافی داشته باشد و نمره چشم طی ۶ ماه تا یک سال گذشته ثابت مانده باشد، فرد برای جراحی آماده است. شرایط انجام لیزیک برای آستیگماتیس به موارد زیر بستگی دارد:
- حداقل سن ۱۸ سالگی
- حداکثر سن ۵۵ سالگی
- عدم وجود مشکلات قرنیه
محدودیت تعیین عمل چشم در چند سالگی جهت حذف عینک
عمل چشم در چند سالگی احتمال حذف عینک را در پی دارد؟ جراحی های اصلاحی قرنیه مانند لیزیک، لازک و PRK برای کاهش یا حذف وابستگی به عینک و لنزهای تماسی، دارای محدودیت های سنی و شرایط بالینی خاصی هستند. انجام جراحی لیزیک و حذف عینک با وجود شرایط زیر امکانپذیر خواهد بود.
- حداقل سن ۱۸ سال به جهت اطمینان از اتمام رشد و تغییرات انکساری قرنیه
- پایداری شماره چشم به مدت حداقل یک سال جهت جلوگیری از رگرسیون (بازگشت بخشی از عیب انکساری)
- عدم وجود بیماری های چشمی فعال مانند کراتوکونوس، گلوکوم، کاتاراکت زودرس یا بیماری های التهابی چشمی
- عدم بارداری و شیردهی به خاطر تغییرات هورمونی که بر ضخامت قرنیه و پایداری نمره چشم تأثیر گذار است
- عدم وجود بیماری‌های سیستمیک کنترل‌نشده مانند دیابت پیشرفته، بیماری‌های بافت همبند یا بیماری‌های خودایمنی که ممکن است روند ترمیم قرنیه را مختل کنند
- ضخامت قرنیه کافی برای انجام لیزیک. چون در افرادی با قرنیه نازک، روش های جایگزین مانند PRK یا ICL ممکن است مناسب تر باشند.
محدوده سنی مطلوب برای جراحی لیزیک
ایا می دانید عمل چشم از چند سالگی شروع میشود؟
18 تا ۲۱ سال: البته به علت احتمال تغییرات انکساری، برخی جراحان توصیه می کنند تا ۲۵ سالگی صبر شود.
۲۵ تا ۴۰ سال: احتمال بازگشت عیب انکساری کمتر است.
۴۰ تا ۵۵ سال: قابل انجام است، اما ممکن است فرد به دلیل شروع پیر چشمی به عینک در زمان مطالعه کردن نیاز داشته باشد.
بیش از ۵۵ سال: بسته به سلامت قرنیه و وضعیت عدسی چشم، شاید روش های جایگزینی بهتر جواب بدهد.
عمل جراحی لیزر چشم برای کودکان
عمل چشم از چند سالگی شروع میشود؟ این جراحی ها برای کودکان توصیه نمی شوند و تنها در شرایط خاص و با تشخیص متخصص چشم پزشک قابل انجام خواهد بود.
علت عدم انجام جراحی لیزر چشم در کودکان:
ادامه رشد و تغییرات چشم
چشم مانند سایر اعضای بدن در دوران کودکی و نوجوانی در حال رشد است.
این رشد شامل:
تغییر در طول محوری چشم (Axial Length) که تأثیر مستقیمی بر قدرت بینایی دارد.
امکان تغییر در انحنای قرنیه (Corneal Curvature) موجب تغییر در میزان نزدیک بینی یا دوربینی خواهد شد.
تکامل تدریجی سیستم بینایی و پردازش تصویری مغز.
دقت داشته باشید که اگر جراحی لیزر در سنین پایین انجام شود، احتمال دارد که در آینده شماره چشم دوباره تغییر کند و فرد نیازمند جراحی مجدد یا استفاده از عینک و لنز شود. به همین خاطر، پزشکان توصیه می‌کنند تا زمانی که رشد چشم متوقف نشده و شماره چشم حداقل برای یک سال ثابت نشده باشد، جراحی انجام نشود.
عدم ثبات شماره چشم
یکی از معیارهای اصلی برای انجام جراحی لیزیک یا لازک، ثابت بودن شماره چشم برای حداقل یک سال است. اما در کودکان و نوجوانان ممکن است هر چند ماه یک بار شماره چشم تغییر کند. به علاوه، نزدیک بینی پیش رونده (Progressive Myopia) در بسیاری از کودکان وجود دارد که تا سنین جوانی ادامه پیدا می کند.
این مسئله در نزدیک بینی‌های بالا (High Myopia) شدیدتر است زیرا چشم در حال رشد است و تغییرات ممکن است سریع‌تر رخ دهد.
نیاز به همکاری بیمار حین جراحی
عمل چشم در چند سالگی انجام می گیرد؟ جراحی های اصلاحی لیزر نیازمند همکاری کامل بیمار هستند. در واقع، بیمار باید چشم های خود را کاملاً ثابت نگه دارد و به یک نقطه نورانی نگاه کند. حتی حرکات بسیار جزئی چشم ممکن است دقت اصلاح را کاهش داده و منجر به عوارض پس از جراحی شود.
مشکل اینجاست که کودکان معمولا بی قرار هستند و توانایی حفظ نگاه ثابت به مدت طولانی را ندارند. چنانچه کودک نتواند با جراح همکاری کند، پزشک مجبور می شود از داروهای آرام بخش یا بیهوشی عمومی استفاده کند که خطرات خاص خود را دارد.
وجود روش های جایگزین مؤثرتر
برای کودکان با عیوب انکساری، روش های درمانی متعددی وجود دارد که قبل از جراحی باید در نظر گرفته شوند:
عینک: بهترین و کم خطرترین روش اصلاح بینایی در کودکان است.
لنزهای تماسی سخت (Orthokeratology یا Ortho-K): این لنزها شبانه استفاده شده، موجب تغییر موقتی انحنای قرنیه می شوند و در برخی موارد از پیشرفت نزدیک بینی جلوگیری می‌کنند.
داروهای کنترل نزدیک بینی مانند قطره آتروپین 0.01%: در کاهش سرعت پیشرفت نزدیک بینی موثر است.
تمرینات بینایی و درمان های مخصوص تنبلی چشم (Amblyopia Therapy): در مواردی که عیوب انکساری موجب اختلال در دید دو چشمی و بینایی مغزی شود.
ضرورت عمل چشم در کودکان
عمل چشم در چند سالگی برای کودکان نیازمند لازم است؟ در برخی شرایط نادر و استثنایی، متخصصان چشم پزشکی جراحی لیزر را برای کودکان ضروری می دانند:
وجود عیوب انکساری شدید که با عینک یا لنز اصلاح نشود
در تعدادی کودکان، نمره چشم ممکن است بسیار بالا تشخیص داده شود(نزدیک بینی بالای -10 دیوپتر) و استفاده از عینک یا لنز تماسی دشوار باشد. در صورتی که عیب انکساری با اختلال جدی در عملکرد روزمره کودک همراهه است جراحی لیزر در نظر گرفته می شود.
تفاوت نمره چشم شدید بین دو چشم (Anisometropia)
هنگامی که اختلاف شماره چشم ها بسیار زیاد باشد (بیش از 3 دیوپتر)، مغز تصویر چشم ضعیف تر را سرکوب می کند و تنبلی چشم رخ می دهد. حال، اگر درمان های معمولی مانند عینک، لنز تماسی یا بستن یک چشم مؤثر نباشند، پزشک بر حسب ضرورت، جراحی اصلاحی با لیزر را توصیه می کند.
عدم تحمل لنزهای تماسی یا عینک
کودکانی هستند که به دلایل پزشکی از جمله آلرژی شدید به مواد لنز یا مشکلات فیزیکی مانند ناهنجاری های صورت یا قرنیه نمی توانند از عینک یا لنز استفاده کنند. در چنین مواردی، اگر جراحی بتواند کیفیت زندگی کودک را بهبود بخشد، گزینه ای منطقی خواهد بود.
عمل چشم و حذف عینک در سن نوجوانی
نوجوانی به علت رشد سریع بدن و تغییرات هورمونی، سن مناسبی برای انجام عمل لیزر چشم نیست. در این دوره، تغییرات هورمونی بر وضعیت بینایی و پایداری نتایج جراحی تأثیر دارند. به همین خاطر، انجام لیزیک یا لازک برای افراد زیر 18 سال توصیه نمی شود.
در موارد نادری که پزشک این عمل را برای یک نوجوان 12 تا 18 ساله ضروری بداند، احتمال نیاز به جراحی های اصلاحی مجدد در آینده وجود دارد. باز این رو، بهتر است تا ثبات بینایی و تکمیل رشد چشم از روش های غیرجراحی مانند عینک یا لنز استفاده شود.
عمل لیزیک در سنین میانسالی
عمل چشم از چند سالگی شروع میشود؟ ایا در سنین پایین تر متداول است یا در میانسالی نیز ممکن خواهد بود؟ انجام عمل چشم در میانسالی به شرایط بینایی و سلامت عمومی چشم بستگی دارد. بهترین زمان برای لیزیک معمولاً قبل از 40 سالگی است (پس از این سن احتمال بروز پیرچشمی بالا می رود).
پیرچشمی حالتی است که در آن عدسی چشم توانایی تمرکز بر اجسام نزدیک را از دست می دهد و نتایج عمل لیزیک دستخوش تغییر می شود. برای افراد میانسالی که به پیر چشمی مبتلا هستند، روش های جایگزین مانند درمان تک چشمی (Monovision) کاربرد دارد. در این روش، یک چشم برای دید دور و چشم دیگر برای دید نزدیک اصلاح می شود تا مغز بتواند با این وضعیت مطابقت پیدا کند.
گاهی اوقات، استفاده از لنزهای تماسی یا عینک های مکمل نیز ضروری خواهد بود. جالب است بدانید که روش های دیگر مانند کاشت لنز داخل چشمی (ICL)، کراتوپلاستی هدایت شده با لیزر (LTK) و سایر تکنیک های جراحی برای افراد بالای 40 سال که کاندید مناسبی برای لیزیک نیستند، گزینه های بهتری در نظر گرفته می شوند.
حذف عینک و محدودیت های آن در سالمندان
تا اینجای متن به بحث عمل چشم در چند سالگی پرداختیم. حال، می خواهیم انجام این عمل با هدف حذف عینک را در سالمندان بررسی کنیم. نکته مهم اینجاست که در این بازه سنی، عمل لیزیک با محدودیت هایی همراه است. علت این است که در گروه سنی مورد نظر، احتمال ابتلا به بیماری های چشمی مانند آب مروارید (Cataract)، گلوکوم (آب سیاه) و دژنراسیون ماکولا افزایش پیدا می کند.
آب مروارید، عدسی طبیعی چشم را کدر کرده و در چنین شرایطی، عمل لیزیک گزینه مناسبی نخواهد بود. سالمندانی که دچار آب مروارید هستند، از جراحی کاتاراکت نتایج بهتری می گیرند. در این روش، عدسی کدر شده با یک لنز مصنوعی داخل چشمی (IOL) جایگزین می شود که هم مشکل آب مروارید را برطرف می‌کند و هم اینکه مشکلات انکساری مانند دوربینی، نزدیک بینی و آستیگماتیسم را نیز اصلاح خواهد نمود.
به طور کلی، در سالمندان به جای عمل لیزیک، روش‌های جراحی پیشرفته تری همچون کاشت لنز داخل چشمی پیشنهاد می شود تا هم بینایی بهبود پیدا کند و هم نیاز به عینک کمتر شود.
عمل چشم از چند سالگی شروع میشود؟ در این مقاله اشاره گردید که حداقل سن برای انجام این عمل جراحی 18 سال است. در کلینیک دکتر خوانساری، عمل لیزیک چشم با نهایت دقت و با استفاده از دستگاه های مدرن انجام می گیرد.
