لرزش پلک از چیست؟
لرزش پلک چشم که به آن پریدن پلک هم می گویند، یک نوع گرفتگی غیر قابل کنترل در بخش ماهیچه های پلک است. در علوم پزشکی به پرش پلک معمولا مایوکیمیا هم گفته می شود. در بیشتر موارد، لرزش پلک فقط چند دقیقه طول می کشد، اما بعضی وقت ها ممکن است تا روزها و یا زمانی خیلی زیادتر ادامه پیدا کند.
ممکن است دلیل مختلفی موجب لرزش پلک بشود. گاهی ممکن است یک نوع وضعیت روانی مانند عصبانیت خیلی زیاد باعث لرزش پلک شود یا اینکه، تحمل نمودن درد فیزیکی باعث این نوع واکنش در بخش عضلات پلک چشم بشود. یکی از مورد هایی که در رابطه با لرزش پلک وجود دارد این است که فرد زمانی دچار لرزش می شود، خیال می کند که اطرافیان متوجه این لرزش او هستند و این در نوعی است که در بیشتر موارد این موضوع به راحتی به وسیله اطرافیان قابل دیدن نیست.
اگر چشم به لرزش مبتلا شود، نباید به هیچ عنوان بترسید چون که در بیشتر اوقات لرزش آن دلیل مخصوصی ندارد و ریشه اصلی آن معمولا عصبی است. اما این نوع علل در موارد کمی هم خطرناک است و اگر متداوم شود، باید جهت بررسی و درمانش به پزشک مراجعه کنید.
علت لرزش پلک بالایی چشم
معمولا نشانه لرزش پلک بالایی نشان دهنده‌ی اشکال مخصوصی است. در خیلی از موارد لرزش پلک بالایی در اثر بی خوابی زیاد و خوردن قهوه بیش از حد است. بعضی از اوقات هم به علت رانندگی زیاد و چشم دوختن به راه احتمال دارد که این گونه حالت ایجاد شود.
لرزش پلک دلایل مختلفی دارد. از مشکل های فیزیکی گرفته تا اشکالات جسمانی ممکن است باعث لرزش پلک بالایی بشوند. منتها بعضی اوقات متخصصان با این سوال مواجه می شوند که لرزش پلک بالایی خوب است یا نه؟ یا این که اصلا لرزش آن به چه معنایی است؟ این موضوع را از نگاه علم برای شما توضیح دهیم. گاهی اوقات فعالیت های الکتریکی مغز باعث می شوند تا یاخته های عصبی، بدون وجود هیچ محرکی، پیام های مختلفی را برای عضلات ارسال نمایند و باعث اسپاسم آن ها شوند.
خستگی، استرس، مصرف زیاد کافئین و… امکان دارد باعث لرزش پلک بالایی شوند. در بیشتر مواقع این شکل از اسپاسم مدت زمان زیادی ادامه پیدا نمی کند و پس از چندین ثانیه یا دقیقه، خود به خود متوقف می‌شود اما اگر این اتفاق رخ نداد، جهت بررسی نمودن به متخصص مراجعه کنید.
در ادامه مطلب بعضی حالات روانی و بیماری هایی که باعث ارزش پلک بالایی می شوند را به شما معرفی می کنیم:
بلفارواسپاسم
معروف ترین گونه لرزش پلک مزمن، بیماری ای به نام بلفارو اسپاسم خوش خیم است. این گونه بیماری در اوایل امکان دارد مانند پریدن پلک نمایان شود منتها اگر برای بر طرف نمودن آن کاری نکنید، رفته رفته بدتر خواهد شد.
در برخی موارد این اسپاسم‌ها، آن قدری زیاد و شدید می شوند که باعث بسته نمودن چشم به گونه کامل حتی تا چندین ساعت می‌شوند! درگیری هر دو چشم، پلک زدن مداوم و… نشانه های بلفارواسپاسم هستند.
همی فاسیال
اسپاسم نیمه صورت یا همی فاسیال یکی از دیگر اشکالات لرزش چشم است. این اشکال یک اختلال عصبی خیلی کم است و بخاطر تحریک نمودن عصب صورت می‌گیرد. این نوع لرزش پلک ابتدا با اسپاسم عضلات چهره آغاز می شود و در آخر در صورت انجام ندادن درمان، عضلات فک و دهان را هم درگیر خود می کند. علت لرزش پلک بالایی به گونه معمول به دلیل همی فاسیال است.
استرس
استرس یکی از رایج ترین دلایل لرزش پلک بالایی است. انجام یوگا، تمرینات هوازی متعدد، وقت گذرانی با خانواده و راحت کردن برنامه‌ی روزانه و وقت بیشتر جهت استراحت، از موارد خوب پیشنهادی برای کم کردن استرس بوده است و به از میان رفتن لرزش پلک بالایی کمک زیادی خواهد نمود.
خستگی
کم بودن خواب که امکان دارد به دلیل استرس ایجاد شده باشد و یا علل دیگری داشته باشد، می تواند ایجاد لرزش پلک را تحریک کند.
خستگی چشم
خستگی چشم به علت کار کردن بسار بالا با لپتاپ و کامپیوتر یا گوشی های همراه یکی از علل مرسوم لرزش پلک بالایی است. در مدت کار با وسایل دیجیتال تکنیک 20 – 20 را انجام دهید. به این معنی که هر بیست دقیقه از صفحه مانیتور چشم برداشته و به زمان بیست ثانیه به نقطه‌ای دور (حداقل فاصله‌ی 6 متری) نگاه کنید. انجام نمودن این کار خستگی چشم که علت تحریک کننده ی بروز لرزش پلک است را کم می کند.
کافئین
مصرف نمودن محصولات دارای کافئین هم عوامل تحریک کننده‌ی لرزش پلک به حساب می آیند. برای حل نمودن این مشکل به مدت یک و یا دو هفته مصرف کردن قهوه، چای را متوقف کرده و یا انواع بدون مواد کافئین آن را مصرف کنید.
مصرف الکل
اگر بعد از مصرف نمودن نوشیدنی های الکلی دچار لرزش پلک شدید، باید مصرف نمودن آن را کاملا متوقف نمایید. چون که مصرف کردن این مواد باعث ایجاد شدن لرزش شده است. هرچند که به گونه کلی مصرف نمودن الکل خیلی مضر است و باید از مصرف آن بپرهیزیم.
خشکی چشم
افراد بسیاری مخصوصا بعد از سن پنجاه سال به خشکی چشم ابتلا پیدا می کنند. این موضوع به خصوص در میان اشخاصی که با رایانه کار می کنند، یا داروهای مخصوصی مانند آنتی هیستامین ها مصرف می نمایند، از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند و یا خیلی الکل مصرف می‌کنند، خیلی مرسوم تر از بقیه افراد هستند.
مشکلات تغذیه‌ای
برخی گزارش ها و تحقیقات نشان می دهد که کمبود برخی از مواد مانند منیزیم می‌تواند به اسپاسم پلک سبب شود. این مورد های گفته شده را با قاطعیت نمی توان تایید کرد، منتها می توان از آن ها به عنوان یکی از دلیل های احتمالی ایجاد شدن لرزش چشم یاد کرد.
حساسیت‌ها
اشخاص مبتلا به آلرژی چشمی، مبتلا به خارش و آبریزش آن می‌شوند. فردی که آلرژی دارد به گونه معمول چشم خود را بسیار می مالد و همین مورد سبب ترشح هیستامین می شود و لرزش پلک اتفاق میافتد.
در برخی از وقت ها قطره‌های چشمی که سبب کم شدن علایم حساسیت ساخته شده اند، کمک کننده زیادی خواهند بود. منتها آنتی هیستامین موجود در آن ها موجب خشکی چشم شما می شود. پیش از مصرف کردن هر ماده‌ای اگر علائم لرزش چشم دارید با متخصص مشورت کنید.
دیگر دلایل پرش چشم
به غیر از نکاتی که گفته شد، دلایل دیگری هم هستند که باعث لرزش پلک می‌شوند که شامل:
خراشیدگی قرنیه
برگشتن پلک به طرف داخل
رشد مژه ها به طرف داخل چشم
التهاب پلک
دیسکینزی تاخیری؛ نوعی از اختلال حرکتی است که معمولا با بالا رفتن تعداد پلک زدن مشخص می شود.
فلج بِل؛ به علت التهاب و آسیب به عصب صورت به علت عفونت ویروسی، این مشکل باعش فلج موقتی پلک و حتی یک سمت چهره می شود.
اختلال تیک؛ یک الگوی لرزش پلک است، که معمولا با یک تیک دیگر همراه می شود.
درمان لرزش پلک بالای چشم
برای متوقف کردن لرزش چشم و درمان لرزش پلک بالایی زیاد سخت نیست فقط باید در اولین قدم دلیل بروز آن را شناسایی کرد. گاهی وقت ها با ایجاد شدن تغییرات اندکی در سبک غذایی و سبک زندگی تا حد بسیاری خطر مبتلا شدن به این مورد را کم نموده و به برطرف کردن آن به گونه کامل کمک زیادی خواهد کرد. منتها در بیشتر اوقات می توان با استراحت نمودن چشم، قرار دادن کمپرس گرم روی چشم یا مقداری خوابیدن و کشیدن نفس عمیق، لرزش را درمان کرد. این راه را می توان یکی از راه های درمان خانگی لرزش پلک معرفی کرد.
در جهت داشتن موارد نام برده در زیر باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید. همه این موارد علائم وجود معضلات جدی هستند که باید درست و صحیح بررسی شوند:
- لرزش پلک چشم طولانی مدت
- تغییر ناگهانی در شکل و حرکات نیمی از چهره و چشم
- بسته شدن پلک‌ها تا اندازه ای که امکان باز کردن چشم‌ها وجود نداشته باشد.
علت پرش پلک بالا چشم
علت نبض چشم می تواند به دلایل مختلفی مانند استرس زیاد و یا اینکه خستگی بیش از حد باشد. در واقع عامل های بسیاری زمینه ساز به وجود آمدن اشکال پرش پلک می شوند. پس در صورت پیشگیری از پرش پلک باید اول اقدام به برطرف کردن مواردی که موجب ایجاد شدن این مشکل می شوند کنید.
مانند نبض زدن که ناشی از آلرژی است، می تواند با رعایت نمودن نکاتی از میان برود. آلرژی های چشمی موجب می شوند تا فرد همیشه چشم های خود را به علت خارش بمالد. در این حالت همانگونه که پیش تر هم ذکر شد باعث آزاد شدن هیستامین می شود که حاصل آن می تواند پریدن پلک باشد.
علت لرزش پلک پایین چشم
پرش پلک یک پلک زدن کاملا غیرارادی است. اگر انقباض زیاد باشد، امکان دارد بینایی را زیر تاثیر خود قرار دهد. انقباضات اندک اندک چشم شایع هستند. اگر بیشتر زمان ها دچار پرش چشم می شوید، امکان دارد به مریضی به اسم بلفارواسپاسم خوش خیم مبتلا باشید. از مهم ترین نشانه های این اشکال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوزش چشم (اولین علامت است)
- زیاد شدن تعداد پلک زدن
- حساسیت به نور
- خشک شدن چشم
- اشکالات بینایی، اگر پرش پلک بالا و طولانی باشد
- اسپاسم صورت
- علائم گل مژه
پرش پلک به طور معمول نیازی به اقدامات اورژانسی ندارد. با این وجود، گرفتگی مزمن پلک امکان دارد نشانه یک اختلال جدی مغز شما باشد. اگر که با گرفتگی مزمن پلک به همراه هر کدام از نشانه های زیر رو به رو شدید، احتیاج است متخصص شما را معاینه کند:
- قرمز شدن چشم
- ترشحات غیر معمول
- افتادگی پلک بالایی
- ورم پلک بالای چشم
- بسته شدن کامل پلک ها
- ادامه داشتن پرش پلک به مدت چندین هفته
- تاثیر پرش پلک بر بقیه بخش های صورت.
از آنجا که علل پرش کاملا مشخص نیست و نمی توان در همان اوایل امر گفت که این علامت خطرناک است، باید به دکتر عمومی مراجعه کرد. همیشه یاد داشته باشید که دکتر عمومی اولین خط درمان در مواجهه با مشکلات سلامتی است.
درمان لرزش پلک پایین چشم
اگر پرش چشم به طول انجامید، احتیاج حتما به بررسی، تشخیص و درمان دارد، مخصوصا اختلال بلفارواسپاسم و اسپاسم نیمه صورت.
در صورت درمان نمودن پرش چشم پزشک ابتدا یک ارزیابی انجام می دهد و سابقه پزشکی را کاملا مورد مطالعه قرار می دهد. همچنین باید علل نبض زدن چشم را با کمک کردن پزشک مشخص کنید.
با توجه به وضعیت شخص و تشخیص پزشک، یکی از راه های درمان انتخاب می شود. در اینجا به تکنیک های درمان آن می پردازیم:
تحریک عمقی مغز
این درمان تقریبا جدید است و از آن جهت درمان نمودن برخی از اختلالات عصبی هم استفاده می شود. در این روش با عمل، یک الکترود در درون جمجمه شخص مورد نظر قرار داده می شود که با ارسال نمودن پالس های الکتریکی، به تنظیم نمودن قسمت های شامل اختلال مغز کمک می کند. درمان نمودن پریدن پلک چشم با این روش به گونه معمول راحت است.
عمل جراحی
اگر درمان های تجویز شده از طرف پزشک کار ساز واقع نشد و فرد دچار کم شدن بینایی شد، عملی به نام میِکتومی برای شخص مورد نظر تجویز می شود. در این جراحی، عضلاتی که در بسته شدن پلک نقش زیادی دارند کاملا برداشته می شوند.
ویتامین برای تیک عصبی
در صورت درمان تیک عصبی مخصوصا در قسمت چشم، پزشکان معمولا مصرف محلول های خوراکی مانند منیزیم و ویتامین B6 را پیشنهاد می کنند. این مواد تیک کودکان ابتلا به تورت را به گونه قابل قبولی کم می کند.
علت پرش پلک پایین چشم در کودکان
علت اصلی پرش چشم در کودکان و اشخاص با سنین پایین می تواند مختلف باشد. اما رایج ترین آن کمبود خواب است، چون که خستگی می تواند عضلات چشم را مستعد انقباض کند. مصرف بسیار قند نیز سیستم عصبی را تحریک می کند و باعث انقباض ماهیچه ها می شود. علت دیگر پریدن پلک چشم در کودکان خشک شدن چشم است که به علت استفاده نمودن بسیار از مانیتور های تلفن همراه و کامپیوتر خیلی مرسوم است.
درمان لرزش پلک چشم
در صورت جلوگیری از پریدن پلک چشم راه های گوناگونی وجود دارد. این مورد یعنی ایجاد پرش می تواند به علل کمبود مواد مغذی مانند ب ۱۲ باشد. مناسب ترین راه در صورت دریافت منیزیم مصرف کردن سبزی هایی با برگ سبز، موز و لوبیا است. دیگر برای جلوگیری از این بیماری شامل:
- کافئین بیش از حد مصرف نکنید
- به مقدار کافی بخوابید
- استرس را کم کنید
- منابع تحریک چشم را کم کنید و از قطره چشم استفاده کنید
- از عینک آفتابی استفاده کنید
درمان لرزش پلک چشم چپ در خانه
تکنیک های مختلفی در صورت درمان های خانگی مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از این کارها از نظر طب سنتی در ادامه آمده اند که به معرفی نمودن یکی از آنها پرداخته ایم. در طب سنتی آمده که علت پرش پلک کمبود برخی از ویتامین ها و مواد معدنی است. بنابراین می توانید با رژیم غذایی مخصوصی این کمبود را برطرف کنید. در ادامه برخی از مواد غذایی معرفی شده اند که مصرف کردن آن ها می تواند این مورد را کم کند:
- خوراک لوبیا خشک
- غلات
- لوبیا سبز
- استانبولی
- کباب گوشت قرمز
- زرده تخم مرغ
- شیر عسل
- گردو و خرما با شیر
- مصرف کردن سالاد و سبزیجات برگ سبز
- استفاده نمودن از روغن زیتون
بوتاکس برای پرش چشم
در موارد خیلی کم، با وجود انجام دادن تکنیک های درمانی گوناگونی، پرش چشم متوقف نمی شود. اگر این مشکل طولانی باشد، می توان با تزریق کردن میزانی بوتاکس آن را درمان کرد. بوتاکس تزریق شده به این بخش انقباضات ماهیچه ای غیرارادی که باعث ایجاد شدن مشکل شده اند را کاملا متوقف می کند.
بایستی دقت داشت که این روش در صورت درمان تیک عصبی چشم احتیاج به مشاوره پزشک دارد.
سخن پایانی
در این مطلب درباره با لرزش پلک صحبت کردیم و موارد مختلف این موضوع را کاملا بررسی کردیم، جهت اطلاعات زیاد در این زمینه شما عزیزان می توانید با کارشناسان تیم دکتر خوانساری ارتباط بگیرید. امیدواریم مطالب این محتوا برای شما عزیزان مثمر ثمر واقع شده باشد.
